Przekonania Ograniczające – czym są?

Przekonania to kluczowe uogólnienia, które kształtują nasze postrzeganie siebie, innych i otaczający nas świat. Są one silnie powiązane z emocjami i zachowaniami i dlatego tak silnie wpływają na nasze codzienne życie.

Negatywne przekonania często prowadzą do automatycznych myśli, które pojawiają się spontanicznie i wydają się nam słuszne. Te myśli mogą być problematyczne, prowadząc do zachowań ograniczających naszą motywację i blokując realizację celów.

Kiedy nasze przekonania są wspierające i motywujące, to stanowią solidną podstawę dla osiągania celów i w efekcie przybliżają nad do sukcesu. Jednak gdy napotykamy ograniczające przekonania, które nie wspierają naszych działań i celów, ważne jest, aby skonfrontować się z nimi. Rozprawienie się z negatywnymi przekonaniami umożliwia nam uwolnienie się od barier, które blokują naszą drogę do rozwoju i osiągnięcia pełnego potencjału.

Poniżej przedstawiam kilka przykładów takich negatywnych myśli automatycznych, z którymi spotykam się najczęściej jako coach:

1. Myślenie „wszystko albo nic” – to dychotomia myślenia, w którym widzimy świat w kategoriach skrajności – albo coś jest doskonałe, albo kompletnie złe. To prowadzi do perfekcjonizmu i lęku przed popełnieniem błędu.
2. Czytanie w myślach – to zakładanie, że wiemy, co inni ludzie myślą, nawet bez wystarczających dowodów. To może prowadzić do błędnych interpretacji sytuacji międzyludzkich.
3. Przewidywanie przyszłości w czarnych barwach – polega na przekonaniu, że wszystko idzie źle i będzie jeszcze gorzej, ignorując pozytywne okazje czy możliwości.
4. Myślenie katastroficzne i bagatelizowanie – polega na przypisywaniu zbyt dużego lub małego znaczenia różnym zdarzeniom, prowadząc do zniekształcenia rzeczywistości.
5. Etykietowanie – polega na przypisywaniu sobie lub innym negatywnych cech, co może prowadzić do poczucia bezwartościowości.
6. Filtr negatywny – polega na koncentrowaniu się głównie na negatywnych aspektach, zaciemniając cały obraz rzeczywistości.
7. Nadmierna uogólnianie – polegają na doszukiwaniu się negatywnych wzorców w pojedynczych zdarzeniach.
8. Nadużywanie sformułowań typu „powinienem” – polega na interpretowaniu zdarzeń nie według tego, co jest, ale według tego, co „powinno być”.
9. Personalizacja – polega na braniu na siebie winy za zdarzenia negatywne bez refleksji.
10. Obwinianie – polega na przypisywaniu innym negatywnych skutków wyborów, nie biorąc odpowiedzialności za własne działania w tym względzie.
11. Niesprawiedliwe porównania – polegają na porównywaniu siebie z innymi na podstawie nierealistycznych standardów.
12. Żal odnoszący się do przeszłości – polega na przypisywaniu zbyt dużego znaczenia zdarzeniom z przeszłości zamiast skopieniu się na teraźniejszości.
13. Uzasadnienie emocjonalne – polega na pozwoleniu, aby emocje rządziły naszymi decyzjami.
14. Nieumiejętność zakwestionowania myśli – polega na odrzucaniu argumentów, które mogą podważyć nasze negatywne przekonania.

Przełamanie tych negatywnych przekonań wymaga świadomej pracy nad nimi. Coach może pomóc w rozpoznaniu tych myśli, ocenie ich wpływu oraz budowaniu nowych, bardziej konstruktywnych przekonań opartych o fakty i na faktach. Dzięki temu można przekształcić ograniczające przekonania we wsparcie dla realizacji celów i marzeń.